Hidrokarbonlar
- Hidrokarbonlar veya hidrojen karbürler; yalnızca karbon ve hidrojenden oluşmuş bileşikleri tanımlarlar. On binden fazla hidrokarbon bilinmektedir. Bunlardan bazıları tabii halde petrollerde bulunur.
- Hidrokarbon moleküllerinin yapıları çok çeşitlidir. Kimyasal davranışlarının çeşitlerini anlamak ve bu bileşikleri sınıflandırmak için bir sıra takip edilir. Birbirlerine bağlı karbon atomları bir zincir oluştururlar,bazen bu zincir bir ağaç gövdesi gibi dallanmalar gösterir. Böyle hidrokarbon bileşikleri lineer yapıdadır (alifatik diye de adlandırılır). Bazı durumlarda karbon zinciri; halka yapısı gösterebilir, halka yapı üzerinde de dallanmalar gözükebilir; bu tür hidrokarbonlara siklohidrokarbonlar adı verilir.
- Lineer yapıdaki düz zincirli hidrokarbonlar incelendiğinde;
-Karbon atomlarının diğer atomlarla basit bağlarla birleştiği durumlarda doymuş lineer hidrokarbonlar veya alkanlar diye adlandırılırlar.
-İki karbon atomunun çifte bağla birleştiği durumlarda lineer etilenik karbürler veya alkenler diye adlandınlırlar.
-İki karbon atomunun üçlü bağla birleştiği durumlarda asetilenik lineer karbürler veya alkinler diye adlandınlırlar.
- Birden fazla çifte bağ ihtiva eden hidrokarbonlar “polietilenler” veya birden fazla üçlü bağ ihtiva eden hidrokarbonlar “poliasetilenler” olarak adlandırılır. Ayrıca hem etilenik hem de asetilenik özellik gösteren hidrokarbonlar da mevcuttur.
- Halka yapısında olan doymuş hidrokarbonlara sikloalkanlar adı verilir. Altı karbonlu halkasal yapı gösteren hidrokarbonlar basit veya çifte bağlı olabilirler. Çifte bağlı olanlara aromatik bileşikler adı verilir (parfümün temelinde bulunduklarından).
- Moleküler yapıyı kapsayan sınıflandırma, moleküllerin ayrı ayrı özelliklerini belirtip, aynı zamanda da bir genelleşme sağladığından çok önemlidir. Bu sınıflandırma; hidrokarbonlar dışındaki diğer karbon bileşiklerini de tanımlamaya yarar. Organik kimyanın çok sayıdaki bileşiklerinin incelenmesi ve sınıflandırılması için bir rehber teşkil eder.
- Karbon atomlarının birbirlerine basit bağlarla birleştikleri alkanlar, petrol ve doğal gazlarda bol miktarda bulunurlar.
- Alkanlann en basit üyesi metandır (CH4).Daha sonra etan (C2H6), propan (C3H8), bütan (QH10)J pentan (C5H12), hekzan (C6H14) gelir.Bunlar benzin, gaz ve mazotun temel komponentlerinin edenleridir.
- Alkenler (çifte bağlı, iki karbon) tabii, halde çok nadir bulunurlar. Ancak petrol kraking endüstrisinde tortu olarak elde edilirler. Alkenlerin en basit üyesi etilen 12 karbonludur. Bütün alkenlerin polimerizasyonu ile plastik maddeler elde etmek mümkündür.
- Alkinler her zaman üretilerek elde edilirler. En basit üyesi endüstride büyük önemi olan asetileridir.
- Aromatik bileşikler ilgi çekici özellikler taşırlar. Kömürün damıtılmasında katrandan elde edilir veya düz zincirli hidrokarbonlardan üretilir. Söz gelimi; benzen (benzin olarak da adlandırılır) naftafen (naftalin) vs. boya, çözücü, parfüm, patlayıcı endüstrilerinde aromatik bileşiklerin sayısız kullanım alanları vardır.
Organik kimyada adlandırma, 4 büyük hidrokarbon grubu üzerine kurulmuştur. Bu sınıflandırma; moleküldeki karbon atomları arasındaki bağın cinsine bağlıdır. Düz zincirliler, basit, çifte veya üçlü bağ gösterirler (aikan-alken-alkin). Zincirler halkasal yapı gösterebilirler, bunun en basit temsilcisi benzendir.
Şu Sayfamız Çok Beğenildi
Noktalama İşaretleri Ders Sunusu
Yorumlar
Henüz yorum yapılmamış.